İnmeli Hastalarda Alt İdrar Yolu Disfonksiyonunun Yaşam Kalitesi ve Bakım Yükü Üzerine Etkisi
The Effect of Lower Urinary Tract Dysfunction on Quality of Life and Caregiver Burden in Stroke Patients
Received Date : 24 Oct 2022
Accepted Date : 25 Jan 2023
Available Online : 08 Feb 2023
Hatice AĞIRa, Müyesser ARASb, Esra Dilek KESKİNc
aDepartment of Physical Medicine and Rehabilitation, Şanlıurfa Training and Research Hospital, Şanlıurfa, Türkiye
bDepartment of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Yıldırım Beyazıt University Faculty of Medicine, Ankara, Türkiye
cDepartment of Physical Medicine and Rehabilitation, Kırıkkale University Faculty of Medicine, Kırıkkale, Türkiye
Doi: 10.31609/jpmrs.2022-94001 - Makale Dili: EN
J PMR Sci. 2023;26(2):191-9
ÖZET
Amaç: Alt idrar yolu disfonksiyonu (AİYD), hastalar ve bakım verenleri
için önemli bir yük faktörüdür. Bu çalışmada, inmeli hastalarda
AİYD bakım veren yükü ve yaşam kalitesi üzerine etkisini araştırmayı
amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya fizik tedavi ve rehabilitasyon
kliniğinde takip edilen 75 inme hastası ve bakım verenleri dâhil edildi.
Bakım veren yükünü değerlendirmek için Zarit Bakım Veren Yük Ölçeği
(ZBVYÖ), üriner semptomların hastaların yaşam kalitesine etkisini değerlendirmek
için İnkontinans Yaşam Kalitesi Ölçeği (İ-YKÖ) kullanıldı. Hastaların
üriner semptomları Danimarka Prostat Semptom Skoru
(DAN-PSS-1) ile fonksiyonel durum ve günlük yaşam aktiviteleri Fonksiyonel
Bağımsızlık Ölçütü (FBÖ) ve Barthel İndeksi (Bİ) ile değerlendirildi.
Hastanın duygudurumu Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADÖ)
ile sorgulandı. Bulgular: Çalışmaya yaş ortalaması 61,76±10,6 (37-80) yıl
olan 38’i (%50,7) kadın, 37’si (%49,3) erkek olmak üzere toplam 75 inmeli
hasta ve 75 bakım veren katıldı. Düşük/orta ve ağır/aşırı yük bakım verenler
arasında FBÖ, Bİ, İ-YKÖ ve alt gruplar, DAN-PSS-1 puanları açısından
istatistiksel olarak anlamlı fark gözlendi (p<0,001). HADS normalden
yüksek olan hastaların bakım verenlerinin ZBVYÖ puanları anlamlı olarak
daha yüksekti (sırasıyla p<0,01 ve p<0,001). Hastaların DAN-PSS-1 ve İ-
YKÖ-toplam ve alt grupları, Bİ, FBÖ toplam ve alt puanları arasında istatistiksel
olarak anlamlı bir ilişki gözlendi (p<0,01). Sonuç: İnmeli hastalarda
AİYD hastanın yaşam kalitesini düşürdüğünü ve bakım veren yükünü artırdığını
saptadık.
Anahtar Kelimeler: Bakım veren yükü; yaşam kalitesi; inme; alt idrar yolu disfonksiyonu
ABSTRACT
Objective: Lower urinary tract dysfunction (LUTD) is an important
burden factor for patients and their caregivers. In this study, we
aimed to investigate the impact of LUTD on caregiver burden and quality
of life of stroke patients. Material and Methods: The study included 75
stroke patients and their caregivers followed in the physical medicine and rehabilitation
clinic. Zarit Caregiver Burden Scale (ZCBS) was used to evaluate
the caregiver burden, and the Incontinence Quality of Life (I-QOL)
Scale was used to evaluate the effect of urinary symptoms on patients' quality
of life. Urinary symptoms of the patients were evaluated with Danish
Prostatic Symptom Score (DAN-PSS-1), functional status and activities of
daily living were evaluated with Functional Independence Measure (FIM)
and Barthel Index (BI). The patient's mood status was questioned with Hospital
Anxiety and Depression Scale (HADS). Results: A total of 75 stroke
patients, 38 (50.7%) women, and 37 (49.3%) men, with a mean age of
61.76±10.6 (37-80) years, and 75 caregivers participated in the study. A statistically
significant difference was observed regarding FIM, BI, I-QOL and
subgroups, DAN-PSS-1 scores between low/moderate and severe/overburden
caregivers (p<0.001). The ZCBS scores of the caregivers of the patients
whose HADS were higher than normal were significantly higher (p<0.01
and p<0.001, respectively). A statistically significant correlation was observed
between the patients' DAN-PSS-1 and I-QOL-total and subgroups,
BI, FIM total, and sub-scores (p<0.01). Conclusion: We found that LUTD
in stroke patients reduces the patient's quality of life and increases the caregiver
burden.
Keywords: Caregiver burden; quality of life; stroke; lower urinary tract dysfunction