ORIJINAL ARAŞTIRMA
Daha Kısa ve Daha Uzun Kardiyak Rehabilitasyon Programlarını Tamamlayan Koroner Arter Hastalarında Kardiyopulmoner Egzersiz Testi Sonuçlarının Karşılaştırılması: Retrospektif Bir Analiz
Comparison of Cardiopulmonary Exercise Test Outcomes in Patients with Coronary Artery Disease Completing Shorter and Longer Cardiac Rehabilitation Programs: A Retrospective Analysis
Received Date : 21 Apr 2025
Accepted Date : 25 Aug 2025
Available Online : 29 Aug 2025
Levent KARATAŞa, Elif Ezgi KÜRTÜLa, Nesrin DEMİRSOYa
aGazi University Faculty of Medicine, Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara, Türkiye
Doi: 10.31609/jpmrs.2025-111419 - Makale Dili: EN
Turkiye Klinikleri Journal of Physical Medicine and Rehabilitation Sciences. 2025;28(3):308-15.
ÖZET
Amaç: Bu çalışma, <18 seans ve ≥18 seanslık egzersiz temelli kardiyak
rehabilitasyonu (KR) tamamlamış koroner arter hastaları (KAH) arasında kardiyopulmoner
egzersiz testi (KPET) parametrelerindeki değişiklikleri karşılaştırmayı
amaçladı. Gereç ve Yöntemler: KAH hastalığına sahip 54 kişi üzerinde
retrospektif bir analiz yapılmıştır. Katılımcılar 2 gruba ayrıldı: Grup 1 (<18 seans,
n=27) ve Grup 2 (≥18 seans, n=27). KR öncesi ve sonrası uygulanmış KPET sonuçları
analiz edildi. Bulgular: Gruplar arasında başlangıç özelliklerinde anlamlı
bir fark bulunmadı. Her iki grup da zirve oksijen tüketimi (VO2), zirve solunum
değişim oranı, anaerobik eşikteki VO2 ve 1 dk’lık kalp hızı toparlanması arttı.
Oksijen tüketim verimlilik eğimi [oxygen uptake efficiency slope (OUES)] artışı
(p<0.001) ve karbondioksit solunum eşleniği (VE/VCO2) eğimindeki azalma
(p=0.003) yalnızca Grup 2’de istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Gruplar arası
karşılaştırmalar, Grup 2’nin OUES’de daha büyük bir artış (p=0.008) ve
VE/VCO2 eğiminde daha fazla azalma (p=0.027) gösterdiğini ortaya koydu.
Seans sayısı ile OUES artışı arasında pozitif (rho=0.286; p=0.038), VE/VCO2
eğimindeki azalma ile ise negatif bir ilişki bulundu (rho=-0.317; p=0.021). Sonuç:
Daha uzun süreli KR programları OUES ve VE/VCO2 eğimi ile gösterilen ventilasyon
verimliliğinde kısa programlara kıyasla daha belirgin iyileşmeler sağlamaktadır.
Bu bulgular, KAH’ta aerobik kapasite ve ventilatör yanıtın optimize
edilmesinde seans sayısının önemini vurgulamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Kardiyak rehabilitasyon; koroner arter hastalığı; egzersiz testi; oksijen tüketim verimliliği; ventilasyon verimliliği
ABSTRACT
Objective: This study aimed to compare changes in cardiopulmonary
exercise test (CPET) parameters between coronary artery disease (CAD)
patients who completed <18 sessions and those who completed ≥18 sessions of
exercise-based cardiac rehabilitation (CR). Material and Methods: A retrospective
analysis was conducted on 54 CAD patients. Participants were divided
into 2 groups: Group 1 (<18 sessions, n=27) and Group 2 (≥18 sessions, n=27).
Records of CPET assessments performed before and after CR were analyzed. Results:
No significant differences were observed between the groups in baseline
characteristics. Both groups showed improvements in peak oxygen uptake (VO2),
peak respiratory exchange ratio, VO2 at anaerobic threshold, and 1-min heart rate
recovery. Significant increase in the oxygen uptake efficiency slope (OUES)
(p<0.001) and reduction in ventilatory equivalent for carbon dioxide (VE/VCO2)
slope (p=0.003) were found only in Group 2. Between-group comparisons revealed
that Group 2 showed greater improvements in OUES (p=0.008) and
VE/VCO2 slope (p=0.027). A positive correlation was found between the number
of sessions and the increase in OUES (rho=0.286; p=0.038), while a negative
correlation was found with the decrease in VE/VCO2 slope (rho=-0.317;
p=0.021). Conclusion: Longer CR programs lead to greater improvements in
ventilatory efficiency, as indicated by OUES and VE/VCO2 slope, compared with
shorter programs. These findings highlight the importance of the number of sessions
in optimizing the aerobic capacity and ventilatory response in CAD patients.
Keywords: Cardiac rehabilitation; coronary artery disease; exercise test; oxygen uptake efficiency; ventilatory efficiency